Το αυτοκίνητο διασχίζει τον κεντρικό δρόμο με κατεύθυνση τους ελαιώνες που βρίσκονται στην περιοχή Νέα Χηλή - Μάκρη - Δίκελλα. Από το ραδιόφωνο ακούγεται η φωνή του Πασχάλη Τερζή «Φθινοπώριασε ο άνεμος σε πήρε φθινοπώριασε κι απ' την καρδιά σου η αγάπη μου ξεθώριασε… κιτρινίσανε του έρωτα τα φύλλα κιτρινίσανε…».
Ο Νοέμβρης απλόχερα μας προσφέρει μια υπέροχη μίξη χρωμάτων από τη φθινοπωρινή του παλέτα. Ο ουρανός έχει μια μελαγχολική μουντάδα. Το σκηνικό όμως που έχουν συνθέσει τριγύρω είναι μαγευτικό!
Ο λόγος της διαδρομής μου προς τους ελαιώνες ανάμεσα Νέα Χηλή και Μάκρη ήταν ότι εδώ και μέρες με έκπληξη παρατηρούσα ότι είχαν ελαττωθεί οι κλασσικοί θαμώνες από τα καφενεδάκια του "χωριού" μας. Σκεφτόμουν ότι ο λόγος ήταν τα πρώτα κρύα που άρχισαν να κρατούν τους ανθρώπους στα σπίτια τους.
– Μα που έχουν πάει όλοι; εξέφρασα την απορία μου. Γυναίκες - άνδρες έχουν εξαφανιστεί.
– Α, είναι στις ελιές, μου απαντούσαν.
– Στις ελιές; επέμενα εγώ.
– Μα φυσικά, αυτήν την εποχή όλοι ασχολούνται με το μάζεμα της ελιάς. Όλοι, σχεδόν, έχουν κάποια δέντρα για το λάδι της οικογένειας. Και όσοι δεν έχουν πηγαίνουν να βοηθήσουν αυτούς που έχουν. Άλλοι πάλι για μεροκάματο (στους μεγάλους ελαιώνες), όπως παλιά…
Όπως παλιά. Οι μνήμες ταξίδεψαν αστραπιαία πολλά χρόνια πίσω. Τότε που κάτοικοι του χωριού μας, της Νέας Χηλής, γυναίκες και άνδρες έβρισκαν μεροκάματο στις ελιές του Αποστόλου.
Η Ελιά της Μάκρης
«Ήμουν μικρή, γύρω στα 11, όταν ζητούσε ο Αποστόλου εργάτες για το μάζεμα της ελιάς. Με έστειλαν οι γονείς μου, ήμουν πάντα μαζί με την Ευρώπη, αυτή με πρόσεχε. Όλες σχεδόν οι γυναίκες του χωριού πήγαιναν για μεροκάματο. Ήταν και άντρες που ανέβαιναν πάνω στα δέντρα και τινάζανε τις ελιές με τα ξύλα. Οι γυναίκες τις μαζεύαμε από κάτω με τα κοφίνια όλη μέρα. Όταν πήγε ο πατέρας μου να πάρει τα μεροκάματα μου, μου είπε πως πληρώθηκε 20 δραχμές. Για όλη την εβδομάδα! Άραγε σήμερα ένα παιδί ή μια γυναίκα θα πήγαινε να δουλέψει για μισό ευρώ την ημέρα; Πάντως, όταν πηγαίναμε, έβλεπες και άκουγες τα κορίτσια να γελάνε και να τραγουδάνε».
Οι παραπάνω είναι μνήμες της αείμνηστης Συμέλας Τσαουσίδου, παιδί κάποτε της Νέας Χηλής. Κάθε κάτοικος της Νέας Χηλής έχει να θυμηθεί τη δική του ιστορία από τα δύσκολα εκείνα χρόνια που έτρεχαν όπου υπήρχε μεροκάματο. Όμως και στα δύσκολα το γέλιο και το τραγούδι δεν έλειπε από τα χείλη τους. Ακόμη και ο έρωτας πρωταγωνιστούσε στο μάζεμα της ελιάς. Σκαρφαλωμένη επάνω σε μια ξύλινη σκάλα (έτσι μάζευαν τότε τις ελιές), άκουσε η Δέσποινα την ερωτική εξομολόγηση από τον κατοπινό σύζυγό της. Και φυσικά δεν ήταν και η μοναδική περίπτωση. Νέα ειδύλλια γεννήθηκαν και άλλα γιγαντώθηκαν κατά τη διάρκεια της συγκομιδής της ελιάς.
Εκείνα τα χρόνια οι χειμώνες ήταν πιο δύσκολοι. Παγωνιές να δουν τα μάτια σου. Το κρύο να πιρουνιάζει το σώμα μας. Έπειτα από λίγη ώρα τα δάχτυλα δεν μας υπάκουαν. Μένανε κοκαλωμένα. Ανάβαμε τότε μέσα σε ντενεκέδες λίγη φωτιά για να ζεσταθούμε. Και συνεχίζαμε. Η ελιά έπρεπε να μαζευτεί πάση θυσία. Η παγωνιά θα τις κατέστρεφε, μου είπαν - μεταξύ άλλων - παλιοί κάτοικοι.
Στη Μάκρη βρίσκεται ένας από τους γηραιότερους ελαιώνες της Μεσογείου με πολλά ελαιόδενδρα της τοπικής ποικιλίας να φτάνουν τα 2.500 χρόνια. «Υπάρχει καταγραφή για παραγωγή λαδιού στην περιοχή πριν 600-700 χρόνια» (πηγή:. www.olivenews.gr).
Το ίδιο το χωριό της Μάκρης αναφέρεται από τους αρχαίους συγγραφείς. Η Μάκρη σήμερα είναι γνωστή για τη σπηλιά του Κύκλωπα (του Πολύφημου που τύφλωσε ο Οδυσσέας), για τις υπέροχες αμμουδιές της και βέβαια για το μεγάλο θησαυρό της, την ελιά και το βραβευμένο λάδι της.
Η ελιά, το δώρο της θεάς Αθηνάς στους ανθρώπους (γνωστή η φιλονικία της θεάς Αθηνάς με τον Ποσειδώνα για το όνομα της Αθήνας) είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την ελληνική ιστορία. Στη ρίζα μιας ελιάς κάθισε η θεά Αθηνά με τον Τηλέμαχο για να καταστρώσουν τα σχέδιά τους για το πώς θα εξοντώσουν τους μνηστήρες «τὼ δὲ καθεζομένω ἱερῆς παρὰ πυθμέν᾽ ἐλαίης, φραζέσθην μνηστῆρσιν ὑπερφιάλοισιν ὄλεθρον. τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·…».
Στο όρος των Ελαιών προσευχήθηκε ο Χριστός λίγο πριν ξεκινήσει το "Ταξίδι" για το Γολγοθά «Καὶ ἐξελθὼν ἐπορεύθη κατὰ τὸ ἔθος εἰς τὸ ὄρος τῶν ἐλαιῶν· ἠκολούθησαν δὲ αὐτῷ καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ…». Με κλαδιά αγριελιάς (κότινος) στεφάνωναν τους Ολυμπιονίκες στην αρχαιότητα.
Τούτες τις μέρες του Νοέμβρη από όπου και να περάσεις θα δεις έναν οργασμό συγκομιδής του μοναδικού αυτού καρπού. Τα ελαιοτριβεία είναι πανέτοιμα να συνθλίψουν το μοναδικό καρπό απ' όπου θα αναβλύσει ο χρυσοπράσινος θησαυρός. Και οι άνθρωποι με καμάρι θα σου δείξουν την παραγωγή τους και θα μιλήσουν γι' αυτήν, για το εάν ήταν μια καλή χρονιά. Κρατούν στα χέρια τους το δοχείο με το πολύτιμο υγρό και είναι σαν να σε προσκαλούν σε ιεροτελεστία. Το λάδι της οικογένειας βγήκε και φέτος. Και όχι μόνον. Όσες ελιές δεν έχουν κατευθυνθεί προς τα ελαιοτριβεία θα αποτελέσουν εξαίρετα εδέσματα στο τραπέζι μας. Ελιές σταφιδιασμένες, τσακιστές, χαρακτές, μαύρες ή πράσινες, ακόμη και γεμιστές με πιπεριές Φλωρίνης ή αμύγδαλο, ότι τραβάει η όρεξη… Δικαίως ο Νοέμβριος έχει ονομαστεί ο μήνας της ελιάς.
Οι ελαιώνες της περιοχής μας πραγματικά είναι ένας θησαυρός για την ευρύτερη περιοχή της Αλεξανδρούπολης. Το λάδι της Μάκρης, με το μοναδικό και χαρακτηριστικό καρπό της ντόπιας ποικιλίας, έχει βραβευθεί σε ΗΠΑ, Ευρώπη κ.α., ενώ είναι θέμα ημερών η ένταξη του ελαιολάδου Μάκρης στη λίστα των προστατευόμενων προϊόντων ονομασίας προέλευσης (ΠΟΠ).
…Καλή σοδιά και καλή μας όρεξη. Ζούμε σε έναν ευλογημένο τόπο.
Πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Η φωνή του Μανώλη Μητσιά μας συντροφεύει «Απόψε φθινοπώριασε και το όνειρο ξεθώριασε. Καρδιά μου κάνε υπομονή κι ο ήλιος θα ξαναφανεί…».
Σημείωση: Στις φωτογραφίες κάτοικοι της Νέας Χηλής στους ελαιώνες, μια φορά κι έναν καιρό…
Ουρανία Πανταζίδου
Υποπλοίαρχος Π.Ν. (ε.α)
➤ Διαβάστε επίσης: Ένας ελαιώνας με υπεραιωνόβιες ελιές στη Μάκρη Αλεξανδρούπολης
[post_ads]
Πηγή
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου